W pracach dyplomowych o charakterze empirycznym bardzo często wykorzystuje się analizę statystyczną jako podstawową metodę badawczą. Niestety wiele osób popełnia przy tym błędy, które rzutują potem na jakość całej pracy dyplomowej. Błędy te mają różny charakter i występują na każdym etapie analizy. W pracy dyplomowej powinna znaleźć się profesjonalna analiza statystyczna, dlatego warto wiedzieć, jakich błędów podczas jej wykonania nie popełniać.
1. Niezrozumienie problemu badawczego
Taki błąd już na początku przekreśla szanse na dobrze wykonaną analizę. Z niezrozumienia problemu badawczego wynikają źle sformułowane hipotezy badawcze, nieprawidłowy dobór próby, czy zastosowanie nieodpowiednich testów statystycznych.
2. Źle dobrany materiał empiryczny
Najczęściej są to nieaktualne lub niekompletne dane, które potem w wielu przypadkach nie są także odpowiednio pogrupowane i uporządkowane.
3. Zły dobór próby
Częstą nieprawidłowością jest zły dobór próby, która jest niejednorodna, a więc także niereprezentatywna. Zdarza się również, że do danego testu nie stosuje się wymaganej minimalnej liczebności próby. Błędy pod tym względem wpływają na późniejsze statystyczne obliczenia do pracy naukowej lub dyplomowej.
4. Nieprawidłowe określenie skali pomiarowej lub dobranie do niej testów
Od skali pomiarowej zależy potem wybór metody analizy statystycznej. Nie jest na przykład dopuszczalne liczenie średniej arytmetycznej czy regresji liniowej w przypadku danych w skali porządkowej. Profesjonalne analizy statystyczne nigdy takich błędów nie zawierają!
5. Błędy przy formułowaniu hipotez badawczych
Najpoważniejszym błędem jest formułowanie hipotezy po wykonaniu obliczeń i na podstawie otrzymanych wyników. Często hipotezy są źle oznaczone symbolami (np. hipoteza badawcza określana jest jako H0) lub sformułowane bez użycia odpowiedniego języka statystycznego.
6. Błędy dotyczące obliczeń
• w doborze metod obliczeniowych
• błędy rachunkowe
7. Błędy na poziomie wnioskowania
• Nieprawidłowa interpretacja wyników
• Niechlujna lub niezrozumiała prezentacja wyników
Wykonanie analizy statystycznej oraz obliczeń do pracy naukowej lub dyplomowej wymaga ścisłego przestrzegania zasad i metodologii z nimi związanych. Jeśli się ich nie zna w dostatecznym stopniu, lepiej przekazać wykonanie analizy statystycznej profesjonalnej firmie, która świadczy tego rodzaju usługi. Profesjonalnie wykonana analiza pozwala wyciągnąć trafne wnioski z badania, a więc podnosi wartość całej pracy dyplomowej, która ma dzięki temu szansę uzyskać wysoką ocenę komisji.